توضیح مختصری در مورد رله

به نام خدا : مطلب در مورد این رله تو اینترنت زیاد که اگه بخوای بشینی دقیق بخونیشون عمرت تموم میشه!!!، تازه اگه گیج نشی ^_^؛ من یه توضیح کوچولو میدم و چند تا لینک و کتاب برا مطالعه بیشتر قرار میدم؛ البته نیازی به خوندنشون فعلا نیست ولی برا کسایی که میخوان …. میتونن از این لینکا و کتاب ها استفاده کنن ( توضیح مختصری در مورد رله )

توضیح مختصری در مورد رله

رله چیست

رله یک قطعه الکترونیکی است که مانند کنتاکتورهای الکتریکی عمل می کند، اساس کار و کاربرد اصلی رله در آن است که وقتی ولتاژی به سیم پیچ آن برسد باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی شده و این میدان مغناطیسی نیز باعث قطع  و  وصل شدن کنتاکتهای موجود در خود رله می شوند که می تواند به وسیله این کنتاکتهایش بسیاری از وسایل الکتریکی و الکترونیکی را قطع و وصل و کنترل نماید، به طور کلی رله یک کلید الکترونیکی میباشد که به جای اینکه به صورت دستی به آن فشار وارد کنیم تا لامپ روشن شود باید به آن ولتاژ اعمال کنیم تا لامپ را روشن کند .

۲ کاربرد رله

۱) محل وقوع عیب از شبکه جدا سازی شده باعث می شود که سایر قسمتهای سالم شبکه همچنان به کار خود ادامه دهند و پایداری و ثبات شبکه به همان حالت قبلی محفوظ بماند.
۲) تجهیزات و دستگاهها در مقابل عیوب و اتصالی ها محافظت شده و میزان خسارات وارده به آنها محدود گردد. سبب به وجود آمدن اتصالی ها و تأثیرات آنبه دو علت زیر اتصالی ها می توانند به وجود آیند:

انواع رله

۱) رله های جریانی : این رله ها بر اساس میزان جریان ورودی به رله عمل می کند.
۲) رله های ولتاژی : این رله ها بر اساس میزان ولتاژ ورودی به رله عمل میکند.
۳) رله های فرکانسی : این رله ها بر اساس میران فرکانس ولتاژ ورودی عمل میکند.
۴) رله های توانی : این رله ها بر اساس میزان توان عمل می کنند.
۵) رله های جهتی : این رله ها از جنس رله های توانی هستند که بر اساس زاویه بین بردارهای ولتاژ و جریان عمل میکنند.

رله در پروتئوس

در پروتئوس انواع مختلفی از رله ها موجود هستش که در زیر عکس یکی از این رله ها رو قرار دادم و میخوام نحوه کارش رو براتون توضیح بدم.
مثلا شکل زیر یه نوع رله ولتاژ ۵ ولت هستش حالا اگه ولتاژ وارده به PORT3 و PORT4 کمتر از ۵ ولت باشه >>> کلید روی PORT2 قرار میگیره و اگه ولتاژ اعمالی بیشتر از ۵ ولت بشه >>>> کلید روی PORT1 قرار میگیره.

توجه ۱ : در پروتئوس دو نوع رله داریم : که یه نوع هستش که حرکت کلید و تغییر وضعیت کلید رو هم میشه دید ولی یه نوع دیگه هستش که نمیشه….
در پروژه ای که در زیر میزارم انواع رله ها رو قرار دادم تا ببینیدشون و باهاش بهتر آشنا بشید ^_^
توجه ۲ : در بالا وقتی میگم اگه ولتاژ بالا پایین ۵ ولت باشه >>>> منظورم دقیقا ۵ ولت نیست>>>یه چیزی حدودای ۵ ولت>>>>دقیق دقیق ۵ ولت نیست.

دانلود پروژه | رله در پروتئوس

ترتیب پایه های رله ( معرفی پایه های رله )

خب ترتیب پایه های رله در پروتئوس رو در بالا براتون گفتم، حالا بریم سراغ شناسایی پایه های رله در عمل، عکس زیر رو اول ببینید :

این رله دقیقا همون رله ای هستش که در بالا شماتیک پروتئوسش رو قرار دادم. خب زیر رله ۵ تا پایه هستش که در زیر بر طبق اسم هایی که در عکس بالا مشخص شده توضیح میدم دونه دونه :
A و B : این دو همون پایه های PORT3 و PORT4 هستن که در شماتیک پروتئوس بالا مشخص کردم و نشون دادم، با دادن ولتاژ به این دو پایه رله فعال/غیرفعال میشه، همون کار قطع و وصل کردن رله رو انجام میدن این دو پایه.
NC : خب اول معنی NC رو بگم که مخفف چی هستش، NC یعنی نورمالی کلوز، یعنی در حالت عادی این پایه به پایه POLE وصله؛ خب اگه رله غیر فعال باشه این دو پایه به هم وصل هستن.
NO : یعنی نورمالی اوپن یعنی! در حالت عادی باز هستش و این پایه به پایه POLE وصل نیستش و وقتی رله فعال میشه، این دو پایه به هم وصل میشن.
POLE : این پایه هم، پایه مشترک هستش که در حالت عادی به NC وصله و وقتی رله فعال میشه به NO وصل میشه؛ این پایه رو معمولا به اسم common یا مخفف COM میشناسن، حالا تو این شکل طرف اومده اسمش رو گزاشته POLE که زیاد مهم نیست، مهم اینه کارشو بدونی، ولی خب در کل بهش میگن COM، گفتم بگم تا اگه جایی دیدید نوشته COM نگید چرا…

راه اندازی رله بوسیله میکرو کنترلر

این قسمت به همت دوست عزیزم آقای صدر تهیه شده است.
من در اینجا تصمیم دارم  شما را با رله و روش های راه اندازی آن بوسیله میکرو کنترلرها آشنا نمایم ،همانطور که اطلاع داریید چون جریان مصرفی بیشتر رله ها از جریانی که پایه های میکروها میتوانند پشتیبانی کنند زیادتر است و اتصال مستقیم رله به میکرو ممکن است باعث صدمه دیدن میکرو یا عدم کارکرد رله گردد ، پس باید برای فعال کردن رله از مداری ترانزیستوری کمک بگیریم که میتوان هم از ترانزیستور PNP هم ترانزیستور NPN ویا از IC های درایور که متشکل از مدار ترانزیستوری دارلینگتون است، استفاده نمود.
برای راه اندازی رله نیاز به ولتاژ و جریان مشخصی متناسب با نوع رله داریم، معمولا جریان مورد نیاز سیم پیچ رله ها بیشتر از ۵۰ میلی آمپر است و این درحالیست که میکرو ها تا ۲۵ میلی آمپر را پشتیبانی میکنند، خب پس ما باید جهت تامین جریان مورد نیاز رله از ترانزیستور استفاده کنیم، مانند مدار زیر که از یک ترانزیستور NPN استفاده شده است

البته این مدار دارای اشکال مهمی است که میتواند منجر به صدمه دیدن ترانزیستور و  اگر به میکرو متصل باشد باعث صدمه دیدن آن نیز گردد و آن اشکال عدم وجود دیود است، که کار آن جلوگیری از بوجود آمدن جریان پسماندی است که پس از قطع رله ، سیم پیچ آن ایجاد میکند و این اتفاق در عرض چند میلی ثانیه پدید می آید به این صورت که وقتی تغذیه رله قطع گردید ، و بوبین به حالت اولیه بازگشت یه شار الکتریکی تولید میگردد، پس برای جلوگیری از بروز این اتفاق حداقل یک عدد دیود معمولی از سری ۱N400X باید با رله موازی گردد و جهت آن در خلاف جریان ورودی به رله باشد و در صورت تصمیم به بهینه کردن مدار از دیودهای Fast استفاده شود.

درصورتی که قصد دارید چند رله را به میکروکنترلرتان متصل کنید، بهتر است از یک IC درایور مانند IC های خانواده ULN2003,ULN2004,ULN2803 و از این دسته IC ها استفاده نمایید که تصویر بایاس کردن آن را در زیر مشاهده می نمایید، شایان ذکر است نوع IC متناسب با تعداد رله ها و ولتاژ و جریان کاری میکرو و رله ها باید با مراجعه به دیتاشیت IC انتخاب گردد.

همچنین بهتر است جهت جلوگیری از نویزپذیری ،ورودی IC درایور یا به عبارتی پین های خروجی میکروکنترلر pulldown گردند، که مناسبترین راه استفاده از یک مقاومت آرایه ایی با امپدانس ۱۰ کیلواهم میباشد.

روشن کردن رله با نور موبایل

این فیلم رو هم که براتون ضبط کردم رو هم ببینید، با نور موبایل یه رله رو فعال میکنم، که از فوتوسل برا این کار استفاده کردم.